Türkiye'de Nisan ayında yaşanan beklenmedik don felaketi, tarım sektöründe büyük bir krize yol açtı. Özellikle meyve üretiminin yoğun olduğu bölgelerde, gece sıcaklıklarının -15 dereceye kadar düşmesi sonucu meyve bahçelerinde ciddi hasarlar meydana geldi. Bu durum, hem üreticileri zor durumda bırakırken hem de meyve fiyatlarının artacağı endişesini beraberinde getirdi.
Don Felaketinin Yarattığı Tahribat
İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Karadeniz'in yüksek kesimlerinde kayısı, kiraz, elma ve üzüm gibi birçok meyve türü dondan zarar gördü. Malatya, Niğde, Karaman, Tokat ve Amasya gibi illerde zararın boyutu %80'e kadar ulaştı. Üreticiler, ürünlerini korumak için çeşitli yöntemler deneseler de, donun etkisiyle tomurcuklar ve çiçekler kurudu.
Malatya Ziraat Odası Başkanı Eyüp Gönültaş'ın ifadesiyle, "Bazı bölgelerde tek bir çiçek bile kalmadı." Bu durum, birçok üreticinin bu yılki hasattan umudunu kesmesine neden oldu. Don felaketi, tarım sektöründe uzun yıllardır görülmeyen bir yıkıma yol açtı.
Ekonomik Etkileri Neler Olacak?
Tarım sektörü yetkilileri, don felaketinin sadece üreticileri değil, tüm ülke ekonomisini etkileyeceğini belirtiyor. Üretimdeki düşüşün arz zincirini bozması, gıda enflasyonunu artırması ve tüketici fiyatlarına yansıması bekleniyor. Özellikle meyve fiyatlarında ciddi artışlar yaşanabilir. Çiftçilerin bu yılı kayıpla kapatma ihtimali yüksek.
Tarım ve Orman Bakanlığı, hasar tespit çalışmalarına başlarken, üreticilere borç erteleme, doğrudan gelir desteği ve afet fonu gibi destekler sağlanması bekleniyor. Ancak, bu desteklerin zararı ne kadar karşılayacağı merak konusu.
Üreticiler Ne Yapmalı?
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, üreticilere geçmiş olsun dileklerini ileterek, "Bütün ekiplerimizle sahadayız. Hasar tespitleri sürüyor. Üreticilerimiz zararlarını il ve ilçe müdürlüklerine, sigortalı olanlar ise ALO TARSİM 172’ye bildirebilir" dedi.
- Sigortalı üreticiler, ALO TARSİM 172'yi arayarak hasar bildiriminde bulunmalı.
- Sigortasız üreticiler, il ve ilçe müdürlüklerine başvurarak yardım talebinde bulunmalı.
- Üreticiler, gelecek yıllarda benzer felaketlere karşı tarım sigortası yaptırmayı düşünmeli.
Zirai don, tarım sigortalarının önemini bir kez daha gözler önüne serdi. TARSİM kapsamındaki üreticiler için hasar tazminatı devreye girse de sigortasız üreticiler için ekonomik risk çok büyük. İklim değişikliğiyle birlikte afetlerin sıklaşması, tarım sigortalarının zorunluluğunu yeniden gündeme taşıyor.
Gelecekte Neler Bekleniyor?
Don felaketinin tarım sektörüne etkisi uzun sürecek gibi görünüyor. Üretimdeki düşüş, meyve fiyatlarının artmasına ve gıda enflasyonunun yükselmesine neden olabilir. Ayrıca, üreticilerin gelir kaybı, kırsal bölgelerde ekonomik sorunlara yol açabilir.
Bu felaket, tarım sektöründe daha sürdürülebilir ve dirençli bir yapı oluşturmanın önemini bir kez daha vurguladı. İklim değişikliğine uyum, tarım sigortalarının yaygınlaştırılması ve üreticilere yönelik desteklerin artırılması gibi önlemler, gelecekte benzer felaketlerin etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
