İstanbul'da yaşanan 6.2 büyüklüğündeki deprem, ne yazık ki bazı fırsatçıların iştahını kabarttı. Depremin ardından e-ticaret sitelerinde ve fiziksel mağazalarda çadır, deprem çantası, ilk yardım seti gibi ürünlere olan talep hızla artarken, bazı satıcıların bu durumu fırsat bilerek fahiş fiyat artışlarına gitmesi büyük tepki çekti. Çadır fiyatlarındaki %100'lük artış, afetzedelerin mağduriyetini daha da artırdı.
Deprem Sonrası Artan Talep ve Fırsatçılık
Depremin hemen ardından vatandaşlar, olası artçı sarsıntılara karşı tedbir almak ve acil ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla marketlere ve e-ticaret sitelerine akın etti. Özellikle çadır, taşınabilir batarya (powerbank), deprem çantası, ilk yardım seti, termal battaniye gibi ürünlere olan talep katlanarak arttı. Ancak, bazı satıcılar bu durumu fırsat bilerek ürün fiyatlarında anormal artışlar yaptı. Özellikle çadır fiyatlarındaki %100'lük artış, vatandaşların büyük tepkisine yol açtı.
E-ticaret platformlarından Hepsiburada'nın verilerine göre, deprem sonrası deprem çantası en çok aranan ikinci ürün oldu. Çadır siparişleri 5,5 kat artarken, uyku tulumu siparişlerinde ise bir önceki güne göre 2,5 katlık bir yükseliş görüldü. Bu durum, vatandaşların deprem bilinciyle hareket ettiğini ve hazırlıklı olmak istediğini gösteriyor. Ancak, fırsatçıların bu durumu suistimal etmesi, depremzedelerin mağduriyetini daha da artırıyor.
Uzmanlardan Uyarılar ve Tavsiyeler
PttAVM CEO'su ve E-Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Hakan Çevikoğlu, yaşanan deprem sonrasında batarya, çadır, deprem çantası ve konserve gibi ürünlere yönelik talebin önemli ölçüde arttığını vurgulayarak, vatandaşları alışveriş yaparken dikkatli olmaya çağırdı. Çevikoğlu, "Vatandaşlar alışverişi nereden yaptığına dikkat etmeli. Güvenli ürün damgasını sorgulamalı" şeklinde konuştu.
Uzmanlar, deprem çantalarının planlı ve dengeli şekilde hazırlanmasının önemine dikkat çekiyor. Bir deprem çantasında bulunması gereken temel malzemeler şunlardır:
- Su (kişi başı en az 3 litre)
- Yiyecek (konserve, bisküvi, kraker gibi uzun ömürlü gıdalar)
- İlk yardım seti
- El feneri ve yedek piller
- Radyo
- Battaniye veya uyku tulumu
- Giysi
- Nakit para
- Önemli belgelerin kopyaları
Ayrıca, uzmanlar, vatandaşların panik yapmadan bilinçli bir şekilde hareket etmeleri, yetkililerin açıklamalarını takip etmeleri ve güvenli bölgelerde bulunmaları gerektiğini vurguluyor.
Google Trends verilerine göre, deprem sonrası 'deprem çantası' ve 'acil durum malzemeleri' gibi anahtar kelimelerin arama hacmi zirveye ulaştı. Bu durum, vatandaşların deprem konusunda bilinçlenmeye başladığını ve hazırlıklı olmak istediğini gösteriyor.
Uçak Bileti Fiyatlarındaki Artış ve Tavan Fiyat Uygulaması
Yaşanan depremin ardından uçak biletlerine gün içerisinde yüzde bine varan zamların gelmesi de dikkat çekti. Deprem öncesinde 800 ila 1.000 lira arasında olan İstanbul-Ankara uçak biletlerinin fiyatı 8 bin 859 liraya kadar yükseldi. Bu durum üzerine Türk Hava Yolları (THY), Pegasus ve AJet, İstanbul depreminin ardından İstanbul varışlı ve kalkışlı tüm yurt içi seferlerinde tavan fiyat belirledi. İlk gün tavan fiyat 1.750 lira oldu. Son olarak THY dün rakamı 2.850 liraya yükseltti.
Marmara Denizi'nde meydana gelen 6.2'lik deprem sonrası fırsatçıların harekete geçmesi ve temel ihtiyaç ürünlerindeki fahiş fiyat artışları, toplumda büyük tepkilere neden oldu. Yetkililerin bu konuda daha sıkı denetimler yapması ve fırsatçılara karşı gerekli cezai işlemleri uygulaması bekleniyor. Unutulmamalıdır ki, afetler dayanışma ve yardımlaşma zamanlarıdır. Fırsatçılık yaparak insanların mağduriyetini artırmak, kabul edilemez bir davranıştır.
