Tokat'ın yüzyıllardır süregelen ve giderek kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olan kültürel mirası yazmacılık, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi (TOGÜ) tarafından yeniden canlandırılıyor. Üniversite bünyesinde kurulan Tokat Yazması ve Geleneksel El Sanatları Uygulama ve Araştırma Merkezi, hem akademik çalışmalar hem de eğitim projeleriyle 600 yıllık bu geleneği geleceğe taşıyor.
Yazmacılık: Tokat'ın Özgün Sanatı
Yazmacılık, özellikle Tokat'a özgü, yüzyıllardır yaşatılan geleneksel bir el sanatı. Tahta kalıplara işlenen motiflerin kumaş üzerine basılmasıyla oluşturulan yazmalar, estetik görünümü, kültürel anlamları ve tarihi değeriyle Anadolu sanatlarının önemli bir örneğini temsil ediyor. Tokat yazması, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillenerek özgünlüğü ve bölgeye özgü niteliği koruma altına alınmıştır.
- Yazmacılık, Tokat'ın kültürel kimliğinin önemli bir parçasıdır.
- El emeği ve göz nuruyla üretilen yazmalar, özgün motifleriyle dikkat çeker.
- UNESCO tarafından korunması gereken kültürel miraslarımızdandır.
TOGÜ'den Bilimsel Destek Hamlesi
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, bu kadim sanatı bilimsel çalışmalarla destekleyerek önemli bir adım atıyor. İki yıl önce kurulan Tokat Yazması ve Geleneksel El Sanatları Uygulama ve Araştırma Merkezi, yazmacılık sanatının yaşatılması, belgelenmesi ve gelecek nesillere aktarılması misyonunu üstleniyor. TOGÜ Rektörü Prof. Dr. Fatih Yılmaz, Tokat'ın yazmacılığıyla ünlü bir şehir olduğunu vurgulayarak, "Bu eşsiz sanatı genç kuşaklara aktarmak en büyük hedefimiz. Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Tasarım Bölümü'nden akademisyenlerimiz, yazmacılığı modern tasarım anlayışıyla buluşturarak yaşatmak için çalışıyor," dedi.
Merkezdeki çalışmalarda, geleneksel motiflerin korunmasının yanı sıra çağdaş tasarımlarla harmanlanarak yeni bir ifade kazanması hedefleniyor. Bu kapsamda çeşitli çalıştaylar, atölyeler ve kurslar düzenleniyor. Öğrenciler, akademisyenler ve yazma ustaları bir araya gelerek bilgi ve tecrübelerini paylaşıyor. Grafik Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi ve Merkez Müdürü Prof. Dr. Adem Yücel, Tokat yazmasının sadece bir süsleme sanatı olmadığını, aynı zamanda bölgenin kimliğini yansıtan bir kültürel değer olduğunu belirtiyor: "Tokat yazması Tokat'ın ruhudur. Bu nedenle hem sanatsal hem de akademik olarak üzerine eğilmek zorundayız."
Geleceğe Miras: Yazmacılık Yaşıyor
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nin öncülüğünde yürütülen bu çalışmalar sayesinde Tokat yazmacılığı, kaybolma tehlikesinden kurtularak hem sanatsal hem de akademik anlamda yeni bir döneme giriyor. Yerel değerlerin korunması, yaşatılması ve dünya ile buluşturulması açısından bu tür projeler büyük önem taşıyor. Tokat'ın geleneksel el sanatları arasında parlayan bu eşsiz değer, artık genç nesillerin ellerinde yeniden şekilleniyor. Bu sayede sadece geçmişin değil, geleceğin de mirası olarak yaşamaya devam edecek.
