Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart 2025 dönemine ait Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini açıkladı. Rakamlar, enflasyonun vatandaşın cebini nasıl etkilediğini bir kez daha gözler önüne serdi. Özellikle bir ürün var ki, fiyatındaki artışla "Önceden çuval çuval alınıyordu, şimdi yanına yaklaşılmıyor" dedirtti.
Enflasyon Rakamları Ne Anlatıyor?
TÜFE verilerine göre, Mart 2025'te enflasyon bir önceki aya göre %2,46 arttı. Yılbaşından bu yana ise artış oranı %10,06'ya ulaştı. Geçen yılın aynı dönemine göre yıllık enflasyon %38,10 olarak kaydedildi. On iki aylık ortalamalara bakıldığında ise artış oranı %51,26 oldu. Bu rakamlar, fiyatlardaki yükselişin devam ettiğini ve vatandaşların alım gücünün giderek azaldığını gösteriyor.
Enflasyon, bir ekonomideki genel fiyat seviyesinin sürekli ve önemli ölçüde artmasıdır. Bu durum, paranın satın alma gücünün düşmesine neden olur. Enflasyonun nedenleri arasında talep enflasyonu (talebin arzı aşması) ve maliyet enflasyonu (üretim maliyetlerinin artması) sayılabilir. Enflasyonla mücadelede merkez bankaları faiz oranlarını artırarak veya para arzını kontrol ederek önlemler alabilir.
Zam Şampiyonu: Tokat Patatesi
Mart ayının zam şampiyonu, Tokat'tan gelen beyaz patates oldu! %42,1'lik fiyat artışı ile patates, hane bütçelerini derinden etkiledi. Bir zamanlar çuvallarla alınan patates, şimdi adeta lüks bir ürün haline geldi. Vatandaşlar, "Eskiden sofralarımızın vazgeçilmeziydi, şimdi fiyatını görünce elimiz titriyor," diyerek tepkilerini dile getiriyor.
Patatesin ardından evcil hayvan ürünleri %23,85, şans oyunları ise %22,82'lik artışla zam listesinde üst sıralarda yer aldı. Ayrıca taze sebzelerde (patates hariç) %19,9, taze meyvelerde ise %11,21'lik fiyat artışı yaşandı.
- Patates: %42,1 artış
- Evcil Hayvan Ürünleri: %23,85 artış
- Şans Oyunları: %22,82 artış
- Taze Sebzeler (Patates Hariç): %19,9 artış
- Taze Meyveler: %11,21 artış
Ulaşımda İndirim: Havayolu Biletleri Ucuzladı
TÜİK verilerine göre, Mart ayında en çok fiyat düşüşü havayolu ile yolcu taşımacılığında görüldü. Bu alanda fiyatlar %18,13 gerileyerek tüketicilere bir nebze nefes aldırdı. Ulaşım sektöründe rahatlama bununla sınırlı kalmadı; karayolu ile şehirler arası yolcu taşımacılığı %5,28 ucuzladı. Giyim sektöründe de düşüşler dikkat çekti: Çocuk giyim %4,76, kadın giyim %4,57 oranında gerilerken, tereyağı fiyatları da %2,74 düştü.
Enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde, bazı sektörlerde fiyat düşüşleri görülebilir. Bu durum, talep yetersizliği veya rekabet koşulları gibi faktörlerden kaynaklanabilir. Örneğin, havayolu şirketleri rekabeti artırmak veya doluluk oranlarını yükseltmek için bilet fiyatlarını düşürebilirler.
TÜİK’in açıkladığı veriler, temel gıda ürünlerindeki fiyat artışlarının hane halklarını doğrudan etkilediğini gösteriyor. Özellikle patates gibi sofraların vazgeçilmezi olan ürünlerdeki rekor zamlar, hem enflasyonun seyrini hem de vatandaşların günlük yaşamını derinden etkiliyor. Ulaşım ve giyim gibi kalemlerdeki düşüşler ise tüketicilere sınırlı da olsa bir rahatlama sağlıyor. Enflasyonun bu denli yüksek seyretmesi, vatandaşların bütçe planlamasını zorlaştırırken, hükümetin enflasyonla mücadele politikalarının etkinliği de sorgulanır hale geliyor.
