Elektrik faturalarında yaşanan son değişimler tüketicileri şoke etti. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'nın 5 Nisan 2025'te yürürlüğe koyduğu yeni tarife ile konut aboneleri için fatura dağılımında büyük bir farklılık oluştu. Artık elektrik faturasının büyük bir bölümü enerji tüketiminden değil, dağıtım bedelinden kaynaklanıyor. Bu durum, tüketicilerin cebinden çıkan paranın büyük bir kısmının enerji şirketlerine değil, altyapı hizmetlerine gittiği anlamına geliyor.
Dağıtım Bedeli Rekor Artış Gösterdi
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) tarafından yapılan analizler, dağıtım bedelindeki artışın ne kadar çarpıcı olduğunu gözler önüne seriyor. 2021 yılının Nisan ayında 230 kWh elektrik tüketen bir ailenin faturası 183 TL iken, 2025 yılının Nisan ayında aynı miktarda tüketim için ödenen tutar 595,8 TL'ye yükseldi. Bu faturanın sadece 113,6 TL'si enerji tüketiminden kaynaklanırken, tam 422,3 TL'si dağıtım bedeli olarak yansıtıldı. Geriye kalan 59,8 TL ise vergi ve fonlardan oluşuyor. Yani, faturanın büyük bir bölümü enerji tüketimiyle doğrudan ilişkili olmayan kalemlere gidiyor.
Fatura bileşenlerinin dağılımı şu şekilde:
- %70,9'u dağıtım bedeli
- %19,1'i enerji bedeli
- %10'u vergi ve fonlar
Yeni tarife ile birlikte 1 kWh elektrik için ödenen dağıtım bedeli 1,83 TL'ye yükseldi. Bu artış, özellikle dar gelirli vatandaşlar için büyük bir yük oluşturuyor. Uzmanlar, bu durumun "enerji yoksulluğu" riskini artırdığına dikkat çekiyor.
Enerji Yoksulluğu Tehlikesi Büyüyor
Elektrik faturalarındaki bu dengesizlik, sosyal adalet açısından ciddi sorunlara yol açabilir. Geliri sınırlı olan haneler için enerjiye erişim her geçen gün daha da zorlaşıyor. EMO yetkilileri, "Faturanın 100 lirasının 71'i dağıtım şirketlerine gidiyor" diyerek durumun vahametini vurguluyor. Bu durum, sadece ekonomik bir sorun olmanın ötesinde, sosyal bir krize dönüşme potansiyeli taşıyor.
Peki, bu durumun önüne geçmek için neler yapılmalı? Uzmanlar, enerji politikalarının yeniden gözden geçirilmesi ve dağıtım bedellerinin daha adil bir şekilde düzenlenmesi gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, enerji verimliliğini artırmaya yönelik teşviklerin de yaygınlaştırılması büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, elektrik faturalarındaki bu adaletsizlik, toplumun geniş kesimlerini olumsuz etkilemeye devam edecek.
