Türkiye'deki dijital dönüşümün hızı her geçen gün artarken, bu durumun en çok etkilediği kesimlerden biri de çocuklar oluyor. TÜİK'in 2024 Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması verileri, çocukların internet ve sosyal medya kullanım oranlarının ne kadar yüksek olduğunu gözler önüne seriyor. Bu durum, hem fırsatlar sunarken hem de beraberinde bazı riskleri de getiriyor. Peki, bu hızlı dijitalleşme sürecinde çocuklarımızı nasıl koruyabiliriz?
İnternet ve Sosyal Medya Kullanımında Rekor Artış
Türkiye'de 16-74 yaş arası internet kullanıcılarının oranı %88,8'e ulaşmış durumda. Bu da neredeyse her yetişkinin internet kullandığı anlamına geliyor. İnternet üzerinden mal ve hizmet satın alma oranı ise %61,7 olarak belirlenmiş. Yani, e-ticaret de hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş durumda. Sosyal medya kullanımında ise WhatsApp zirvede yer alıyor. İnternet kullananların %86,2'si bu platformu aktif olarak kullanıyor. Ayrıca, internet bağlantılı TV kullanım oranı da %47,9'a yükselmiş. Bu veriler, dijital yayıncılığın ve medya platformlarının ne kadar popüler olduğunu gösteriyor.
Çocukların Dijital Dünyadaki Yeri: Tehlike Çanları mı Çalıyor?
Gelelim en önemli konuya: Çocuklarımızın dijital dünyadaki yeri. 6-15 yaş arasındaki çocukların cep telefonu kullanım oranı 2024'te %91,3'e ulaşmış durumda. İnternet kullanım oranı ise %66,1. Erkek çocuklarının %68,1'i, kız çocuklarının ise %53,5'i internet kullanıyor. Sosyal medya kullanım oranı ise 6-10 yaş grubunda %35,5, 11-15 yaş grubunda ise %67,9 olarak kaydedilmiş. Bu rakamlar, çocukların dijital dünyada ne kadar aktif olduğunu açıkça gösteriyor. Çocuklar cep telefonlarını en çok internette gezinmek (%77,9), görüntülü/görüntüsüz konuşma (%73,7) ve film/dizi izlemek (%75,0) için kullanıyor. Sosyal medya kullanımı ise %73,6 oranında.
Ailelere Büyük Sorumluluk Düşüyor
Tüm bu veriler ışığında, ailelerin çocuklarının dijital dünyadaki aktivitelerini yakından takip etmeleri ve onları bilinçli bir şekilde yönlendirmeleri gerekiyor. İşte dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar:
- Çocukların internette geçirdiği süre sınırlandırılmalı.
- Güvenli internet kullanımı konusunda bilinçlendirme yapılmalı.
- Sosyal medya hesapları kontrol altında tutulmalı.
- Çocuklarla dijital dünya hakkında açık iletişim kurulmalı.
- Alternatif aktivitelerle (spor, sanat, oyun vb.) dijital bağımlılık önlenmeli.
Unutmayalım ki, dijital dünya hem büyük fırsatlar sunuyor hem de beraberinde bazı riskler getiriyor. Çocuklarımızı bu risklerden korumak ve onlara dijital okuryazarlık becerileri kazandırmak, hepimizin sorumluluğu.
Türkiye'deki dijitalleşme süreci hızla devam ederken, çocuklarımızın bu dönüşümün olumlu yönlerinden faydalanabilmesi için bilinçli ve güvenli bir dijital ortam yaratmamız gerekiyor. Aileler, eğitimciler ve devlet kurumları olarak hep birlikte hareket ederek, çocuklarımızın dijital dünyada kaybolmasını engelleyebilir ve onları geleceğe hazırlayabiliriz.
