Aşırı Koruyucu Aileler Çocukları Nasıl Başarısızlığa Sürüklüyor?
Klinik Psikolog Doğancan Dursun, çocukların başarı yolculuğunda anne babaların kritik rolüne dikkat çekiyor. Aşırı koruyucu ebeveyn tutumlarının, çocukların gelişimini olumsuz etkilediğini vurgulayan Dursun, yeni eğitim öğretim yılı öncesinde ailelere önemli uyarılarda bulundu. Peki, aşırı koruyucu ebeveynlik çocukların hayatında nelere yol açıyor? İşte uzmanından çarpıcı açıklamalar!
Aşırı Ebeveynlik: Başarıyı Engelleyen Tuzak mı?
Günümüzde birçok aile, çocuklarının en iyi okullarda okumasını, özel dersler almasını sağlayarak onların başarılı olmaları için yoğun çaba sarf ediyor. Ancak, tüm bu çabalara rağmen çocukların mutsuz ve başarısız olması, ebeveynleri çaresiz bırakıyor. Klinik Psikolog Doğancan Dursun'a göre bu durumun temelinde yatan en önemli faktörlerden biri, aşırı ebeveynlik.
Dursun, bu konuda şunları söylüyor:
Ülkemizde çocukların başarılı olmalarını engelleyen en önemli faktör aşırı ebeveynlik. Çocuğun yerine her şeyin yapılması, çocuğun gelişimini engelliyor. Çünkü çocuk kendi başına deneme fırsatı bulamadıkça, sorun çözme becerisi gelişmiyor ve ‘ben yapamam, başaramam’ inancı oluşuyor. Anne baba ise iyilik yaptığını sanırken, farkında olmadan ‘sen beceremezsin’ mesajını vermiş oluyor. Bu da çocuğun sorunlarla başa çıkabilmesini engelliyor.
Özgüven ve Sorumluluk Bilinci Nasıl Geliştirilir?
Çocukların özgüvenini zedeleyen ve problem çözme becerilerini engelleyen aşırı koruyucu tutumlar yerine, onlara fırsat tanımak büyük önem taşıyor. Klinik Psikolog Doğancan Dursun, çocukların yemek yemek, su içmek, giyinmek gibi günlük becerileri kazanması için, beceremese dahi denemelerine izin verilmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, çocuklara sorumluluk bilinci kazandırmak da özgüven gelişimleri için kritik bir adım.
Okul çağındaki çocuklara:
- Kendi çantasını hazırlamak
- Yatağını toplamak
- Sofraya yardım etmek
gibi görevler vermek, onların özgüvenlerini artırmalarına yardımcı olacaktır.
Ebeveynler Nasıl Yol Gösterici Olmalı?
Anne babaların, çocuklarının hayatında her sorunu çözen değil, yol gösteren rehberler olması gerektiğini belirten Dursun, şu önemli tavsiyelerde bulunuyor:
Yeme, içme, giyinme, temizlik ve uyku gibi temel alanlarda yaşı geldikçe hizmetten geri çekilmeyi bilmeliyiz. Çocuklar kendi başına bir şey denerken, hemen "bırak, ben yapayım" dememek gerekiyor. Çocuk ‘anne yardım et’ demeden biz müdahale edersek, aslında onun kendi başına başarma şansını elinden almış oluruz.
Ayrıca, bilgisayar ve tablet oyunlarının da başarıyı olumsuz etkilediğini hatırlatan Dursun, ekran süresinin çocuğun yaşıyla orantılı olarak sınırlandırılması gerektiğini ve oyunlara sadece hafta sonları, sorumluluklarını yerine getirdikten sonra izin verilmesi gerektiğini vurguluyor.
Sonuç olarak, çocukların başarılı ve mutlu bireyler olarak yetişmeleri için, aşırı koruyucu ebeveyn tutumlarından kaçınmak, onlara fırsatlar tanımak ve sorumluluk bilinci aşılamak büyük önem taşıyor. Tutarlı ve kararlı bir şekilde bu yöntemler uygulandığında, çocuklarda olumlu değişimler gözlemlenebilir. Ancak, sorunlar uzun süre devam ederse, bir uzmandan destek almak da önemli bir adım olacaktır.
