Yunanistan'dan Şok U Dönüşü! Türkiye SAFE'ye Katılabilecek mi?
Avrupa Birliği'nin (AB) savunmada ortak tedarik ve kapasite geliştirme hedefiyle başlattığı SAFE Programı'na Türkiye'nin dahil olması konusunda Yunanistan'dan dikkat çekici bir açıklama geldi. Daha önce Türkiye'nin SAFE'e katılımını kesin bir dille reddeden Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, bu kez "Türkiye ancak sıkı şartlar altında SAFE'e dahil olabilir" ifadelerini kullandı. Bu açıklama, Atina'nın önceki katı tutumundan bir geri adım olarak yorumlandı.
Yunanistan'ın Şartı: "Casus Belli" Kararı Kalkmalı mı?
Dendias açıklamasında, Türk savunma sanayiinin seviyesine doğrudan dikkat çekerek, Türkiye'nin katılımının şartlara bağlı olduğunu vurguladı. Bu durum, AB başkentlerinde "Yunanistan pozisyon değiştiriyor mu?" sorusunu gündeme getirdi. Türkiye, 30 Kasım'da sona erecek program için resmi başvurusunu yapmıştı. Yunanistan'ın itirazına Fransa ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) destek verirken, diğer AB ülkelerinin genel yaklaşımı Türkiye'nin SAFE'e entegrasyonunun AB savunma mimarisine katkı sağlayacağı yönünde.
Yunanistan'ın SAFE için öne sürdüğü temel şart ise, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) 1996 tarihli "casus belli" (savaş sebebi) kararının kaldırılması. Bu karar, Yunanistan'ın Ege'de karasularını 12 mile çıkarma kararına karşı alınmıştı. Atina, bu kararın kaldırılmasını Türkiye'nin katılımı için ön koşul olarak sunuyor. Ankara ise bu şartın siyasi baskı üretme aracı olarak kullanıldığını değerlendiriyor.
Türkiye'nin SAFE programına katılım süreci ve Yunanistan'ın tutumu, AB içerisinde de farklı görüşlerin ortaya çıkmasına neden oluyor. Bazı AB ülkeleri Türkiye'nin katılımının AB savunma kapasitesini güçlendireceğine inanırken, Yunanistan ve destekçileri ise Türkiye'nin mevcut politikaları nedeniyle şüpheci yaklaşıyor.
SAFE Programı Nedir ve Neyi Amaçlar?
SAFE Programı, Avrupa Birliği'nin savunma alanındaki iş birliğini artırmayı ve ortak tedarik zincirleri oluşturmayı hedefleyen bir girişimdir. Programın temel amaçları şunlardır:
- AB ülkelerinin savunma harcamalarında verimliliği artırmak
- Ortak savunma projelerini teşvik etmek
- Avrupa savunma sanayiini güçlendirmek
- AB'nin stratejik otonomisini artırmak
Türkiye'nin SAFE programına katılımı, hem Türkiye hem de AB için önemli fırsatlar sunabilir. Türkiye, bu program sayesinde Avrupa savunma sanayiine entegre olabilir ve teknoloji transferi sağlayabilir. AB ise, Türkiye'nin güçlü savunma sanayii ve jeopolitik konumundan faydalanabilir.
Türkiye'nin SAFE programına dahil olup olmaması, önümüzdeki günlerde yapılacak müzakereler ve siyasi gelişmeler sonucunda netleşecek. Ancak Yunanistan'ın son açıklaması, bu sürecin daha karmaşık ve zorlu geçeceğinin sinyallerini veriyor. Ankara'nın bu duruma nasıl bir yanıt vereceği ve AB'nin nasıl bir pozisyon alacağı merakla bekleniyor.
