Gezi Sergisine Polis Baskını! 17 Eser Neden Toplatıldı?
Beşiktaş Barbaros Meydanı'nda açılan "12 Barikat" sergisi, Gezi Direnişi'nin 12. yıl dönümünde polis müdahalesiyle karşılaştı. Sergide yer alan bazı eserler, polis tarafından "uygunsuz" bulunarak yasaklandı ve 17 eser inceleme altına alındı. Bu durum, sanat camiasında büyük tepkilere yol açtı.
Sergiye Polis Müdahalesi: Neler Yaşandı?
30 Mayıs'ta açılan sergiye yapılan polis müdahalesi yaklaşık 30 dakika sürdü. Polis, sergide bulunan "Trans cinayetleri politiktir" yazılı bir görseli, gökkuşağı bayrağını ve Gezi Direnişi'ne ait bazı fotoğrafları yasakladı. Bir sanatçının ifadesine göre, polis, "Türkiye'de LGBT birey olmayı yasal mı sanıyorsunuz? Yasak bu ülkede," şeklinde bir açıklama yaptı. Bu ifade, LGBTİ+ haklarına yönelik ayrımcı bir yaklaşım olarak değerlendirildi.
Sanatçı, yaşananları şu sözlerle anlattı:
Dün sabah saatlerinde yedi fotoğraf, polis tarafından ‘uygunsuz’ bulunarak sansürlendi. Uygunsuz bulunan fotoğraflar arasında ‘Trans cinayetleri politiktir’ yazısı, Pride bayrağı ve Gezi Direnişi’ne ait görüntüler yer alıyordu. Polis, sansür gerekçesi olarak ‘Türkiye’de LGBT birey olmayı yasal mı sanıyorsunuz? Yasak bu ülkede’ şeklinde bir ifade kullandı.
Sanatçı, serginin açılış sürecinde yaşanan zorlukları da dile getirdi:
İlk olarak eserlerin plastik kelepçelerle barikata asılmasını planlanıyorduk, buna izin verilmedi. Müzakere sonucu eserlerin iplere asılabileceği söylendi; ancak eserler iplerle asılırken polis tarafından ablukaya alındık ve eserler indirildi. Sonrasında 17 esere el konuldu ve şu anda polis incelemesinde. Abluka yaklaşık 30 dakika sonra sona erse de, eserler hâlâ ablukada gibi düşünülebilir.
"12 Barikat" Sergisi Neyi Amaçlıyordu?
"12 Barikat" sergisi, Gezi Direnişi'nin 28 Mayıs 2013'te başlayan tarihini ve direnişin kolektif hafızada bıraktığı izleri sokak sanatı aracılığıyla yeniden hatırlatmayı amaçlıyordu. Sergi, fotoğraf, illüstrasyon, video ve belgesel gibi farklı disiplinlerden 30 sanatçının eserlerini bir araya getiriyordu. Beşiktaş Barbaros Meydanı'nın seçilmesi, eylemlerin gerçekleştiği kamusal alanlarla doğrudan bağ kurmayı ve barikatların fiziksel ve simgesel anlamını sanatla yeniden yorumlamayı hedefliyordu.
Sergi, sadece Gezi Direnişi'ni anmakla kalmayıp, Cumartesi Anneleri/İnsanları'nın adalet arayışlarını, feminist ve kuir hareketlerin mücadele sürekliliğini ve toplumdaki çokkimlikli dayanışma ağlarını da selamlıyordu. Sergi metninde, "Sansür girişimlerine, yasaklamalara ve hukuksuz müdahalelere karşı sanatın söz hakkını savunuyoruz," deniliyordu.
Sanat Dünyasından Tepkiler
Sergiye yapılan polis müdahalesi, sanat dünyasında büyük bir yankı uyandırdı. Birçok sanatçı ve aktivist, sansürün kabul edilemez olduğunu ve sanatın özgürce ifade edilmesi gerektiğini vurguladı. Sosyal medyada #SanataDokunma ve #12Barikat etiketleriyle paylaşımlar yapılarak, sergiye destek mesajları gönderildi.
Yaşanan bu olay, Türkiye'de sanat özgürlüğü ve ifade özgürlüğü konularındaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Sanatçıların ve aktivistlerin, sansüre karşı mücadelelerini sürdüreceği ve sanatın toplum üzerindeki dönüştürücü gücünü savunmaya devam edeceği belirtiliyor.
30 Mayıs-5 Haziran tarihleri arasında Barbaros Meydanı’nda ziyarete açık olması planlanan "12 Barikat" sergisinin akıbeti, el konulan eserlerin incelenmesinin ardından belli olacak. Ancak yaşanan bu olay, sanatın ve ifade özgürlüğünün ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
